Op de afgelopen commissievergadering Ruimte en Verkeer van 31 augustus j.l. stond het beheerplan ‘GROEN’ op de agenda. Een belangrijk thema voor de stad.

Er had zich 1 inspreker gemeld voor dit onderwerp: Hans van Bodegom van belangenvereniging Binnenstad Noord , die specifiek aandacht vroeg voor het fenomeen Bomen en dan nog specifieker voor de armetierige boompjes die zijn geplaatst aan het Rietveld en Vlamingstraat.

Later heeft de gehele commissie nog een separate brief ontvangen waarin aandacht werd gevraagd voor deze situatie.

Belangenvereniging Binnenstad Noord
Het antwoord van de wethouder was dat het Rietveld en de Vlamingstraat ‘ specifieke situaties’ waren. Maar wat bedoelde hij nou daarmee?
Het oostelijke gedeelte van de binnenstad, waar ook de belangenvereniging Binnenstad Noord toe behoort, is het zogenaamde ‘lage gedeelte’ van de binnenstad.
Dat betekent dus tegelijk dat de waterstand navenant hoog is, logisch en dat beperkt de keuze in bomen enorm.

Alnus Spaethii
Al decennia lang hebben er Elzen (Alnus Spaethii) aan de grachten gestaan. Deze bomen doen het daar prima. De Els is een snelle groeier met een brede, schaduwrijke kroon.

De Els heeft een jaar of 15 ook aan de gasthuislaan gestaan en gaf snel goede schaduw op de gevels, hoognodig vanwege de steeds warmere zomers.
Het nadeel van de Els is dat hij nogal wat wortelopdruk geeft en afval van de ‘propjes’ in de herfst, kortom de boom zorgt voor schade aan het wegdek en laat veel afval vallen. Dit alles zorgt ervoor dat er best wel wat onderhoud is en dat kost de gemeente geld.

Iep Cultivars
Enkele jaren geleden is er ineens de keuze gevallen op de Iep cultivars. Want ook Iepen doen het goed bij een hoge waterstand, maar sneuvelen vaak door de iepziekte. Vandaar dat er soorten zijn gecultiveerd die resistent zijn voor de Iepenziekte.

In eerste instantie werd er voor de iep (Ulmus) Columella gekozen. Een uiterst langzame groeier met een kaarsvormige en dus hele smalle kroon.
En die zorgt nog in geen 25 jaar voor schaduw. Kortom omdat die kroon altijd smal blijft, een eigenschap van de boom.

Zie hieronder een foto van de Iep (Ulmus) Columella, geplant aan de Kantoorgracht in 2005.

Verder hieronder een foto van de Els, aan de Molslaan, geplant in 2004, 1 jaar ouder dus. Let goed op de kroon.

Daarna is de gemeente overgestapt op de Iep Hollandica , en daarna de Rebona en New horizon.

De laatsten zijn een slagje beter, maar ook weer uiterst langzame groeiers en met een smalle kroon, die nooit, maar dan ook nooit breed zal worden.
En dus ook nooit een bijdrage zullen leveren aan schaduwwerking.

De achterliggende gedachte achter die keuze is mijns inziens gebaseerd op juist die eigenschappen: langzaam groeiend en weinig blad.
Want weinig onderhoud, dus minder kosten. Een keuze uit financiële overwegingen dus.

De gemeente verschuilt zich vaak achter de hoge waterstand en dat daarom de keuze is gevallen op de Iep cultivars, omdat die als énige geschikt zouden zijn, maar dat is niet helemaal waar.

Toen het aan de Gasthuislaan speelde, heb ik op aanraden van mijn neef-de-gecertificeerde-bomenexpert een grote kweker gebeld.
En hij gaf aan dat de Iep cultivars zeker een goede keus waren maar zeker niet de enige. De Els was dat ook. Net zoals de Wilgjes, die al sinds jaar en dag aan de Gasthuislaan staan.

Vlamingstraat en Rietveld
De belangenvereniging Binnenstad Noord vraagt mijns inziens terecht aandacht voor de bomen aan het Rietveld en Vlamingstraat.
De Hollandica die er nu staan zorgen op geen enkele wijze voor schaduw en zullen dat ook nooit doen, ook niet over 20 jaar.
Maar dat geldt eigenlijk voor alle nieuwe aanplant in de binnenstad van de Iep cultivars.

De standaard plantmaat van een nieuwe boom is dan ook nog eens 15/20-25. En dat is de omtrek van een stam, níet de doorsnede.
Bomen planten met bredere stammen is door de de grotere kluit niet mogelijk in de binnenstad. Buiten dat heeft een boom met de plantmaat 15/20-25 meer kans om aan te slaan, dan die met een bredere stam.

Kortom, het wordt hoog tijd dat hier naast de  ‘situatie’ aan de Vlamingstraat en het Rietveld hier eens binnenstadbreed naar gekeken wordt.

In mijn betoog in de commissie heb ik gezegd dat de bomen de parasols van een binnenstad zijn en hoognodig in de huidige warmere zomers. En dan zijn bomen met smalle kronen niet wat er nodig zijn, maar bomen met brede kronen.

In de afgelopen Commissie Ruimte en Verkeer heeft Hart voor Delft dan ook aan de wethouder gevraagd om eens te kijken naar de keuze van bomen, zeker voor de binnenstad, omdat een binnenstad een graad of wat warmer is dan het buitengebied. Goede bomen met brede kronen zijn, nu de zomers warmer worden, essentieel voor afkoeling.

Sonja Sint
Commissielid Ruimte en Verkeer.

Links de Els en rechts de Ulmus Hollandica Commellin, zoek de verschillen.