Delft deed in 2017 geen undercover onderzoek in de moskeeën

Afgelopen donderdag zat ik bij een besloten vergadering, omdat er vragen waren gerezen (Bron: NRC), of er undercover onderzoeksmethoden waren toegepast in 2017, naar mogelijke radicalisering in onze twee moskeeën (Bron: NRC, achter betaalmuur). Bureau NTA uit Deventer heeft destijds onderzoek gedaan naar een groot aantal islamitische organisaties in Delft. Door berichten in de media, worden sindsdien de NTA medewerkers bedreigd (Bron: AD Deventer).

In 2017 had Delft, op advies van de NCTV (Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid) Dick Schoof, een dergelijk onderzoek laten uitvoeren door NCTV aanbevolen bureau NTA.

Uit de bijeenkomst met NTA en raadsleden werd absoluut duidelijk dat bureau NTA niet in de moskeeën is geweest. Van heimelijke undercovermethoden was in Delft geen sprake. Er is gebruik gemaakt van de sneeuwbalmethodiek. Dus je vraagt iemand en die weet weer iemand en zodoende rol je één sneeuwbal uit tot je een sneeuwpop hebt aan informatie.

Dat alles is gebeurd met instemming en toestemming van de geïnterviewden. Wel zijn door NTA de geïnterviewden beloofd om alle persoonsinhoud te verwijderen en dat het rapport geheim zou blijven. Nu 5 jaar later kunnen we die afspraken niet schenden, omdat anders, de naar personen herleidbare inhoud, tot problemen zou leiden.

Ik sta volledig achter burgemeester Van Bijsterveldt dat ze geen excuses aanbied aan de moskeeën. Ook na een review van Advocatenbureau Kneppelhout & Korthals, blijkt de onderzoeksmethode rechtmatig te hebben plaatsgevonden. Je gaat geen excuus aanbieden voor vermeend heimelijk betreden van hun ruimten, terwijl daar in Delft geen sprake van was.

Dat een krachtenveldanalyse naar islamitische organisaties in Delft is uitgevoerd is volslagen logisch, als je bedenkt dat er sinds 2012 ongeveer 41 Delftenaren naar Syrië (Kalifaat) waren vertrokken om zich aan te sluiten bij IS voor een gewelddadige Jihad tegen Assad. Dat blijkt uit een rapport uit 2019, waarbij alle casussen, met Delft als pilotgemeente, werden onderzocht door de NSCR (Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving) en de Vrije Universiteit Amsterdam (rapport zie hieronder).

De aanleiding: De oorlog in Syrië van Islamitische Staat tegen Assad

Uit Delft kwam de eerste Jihaddode Mourad M., die voor grote opschudding zorgde in Nederland.

Mourad M. werd op internet als held door IS opgevoerd. In werkelijkheid werden de volledig onervaren Delftse ‘strijders’ als kanonnenvoer en zelfmoordcommando’s gebruikt door IS. Maar de aantrekkingskracht op de rebellerende jeugd in de Gillisbuurt was groot.

Daarna kwamen de overlevenden terug als vermeende helden/heldinnen, waar de angst voor het ronselen voor de strijd weer opstak in Delft. Dit beladen onderwerp was politiek moeilijk bespreekbaar in de gemeenteraad.

De NCTV Dick Schoof heeft NTA voorgedragen en ook Delft versterkingsgelden gegeven, omdat hier sprake was van veel jongeren die vertrokken. De NCTV valt onder de AIVD en uiteindelijk onder het ministerie van Justitie en Veiligheid. Dat Delft er vanuit kon gaan dat dit volgens de toenmalige wetten zou gaan lijkt mij logisch. Na het recente NRC artikel over spionagepraktijken, werden hierover in de Tweede Kamer vragen gesteld . De gladde minister Grapperhaus (CDA) waste zijn handen in onschuld (zie brief onderstaand) en verwees naar de burgemeesters in 12 gemeenten die NTA hadden ingeschakeld.

In andere gemeenten (Zoetermeer, Veenendaal) is blijkbaar wel in moskeeën binnengetreden door NTA. Die burgemeesters maken daarvoor hun excuses. Dat is hier niet nodig.

Wat wel verwerpelijk is, is dat de voorzitter van de Marokkaanse Al Ansaar moskee, Abdel Maanaoui (voormalig PvdA raadslid), dit niet wil geloven en weigert met onze burgemeester te praten. Ik zie hier een vergelijking met het weigeren van de uitgestoken hand door een imam aan toenmalig minister Rita Verdonk. Dit is een nieuwe vorm van bestuurlijke radicalisering en een poging om haat aan te wakkeren onder zijn volgelingen tegen de democratische rechtsstaat.

De situatie waar, door fouten van de NCTV, nu burgemeesters figuurlijk publiek worden gestenigd, is achterbaks en laf. Er vertrokken en kwamen terroristen terug in hun steden. Logisch dat de burgemeesters hier, uit oogpunt van hun wettelijke taak om te zorgen voor de veiligheid van al hun inwoners, en op aanraden van de NCTV, onderzoek lieten uitvoeren. De uitkomst in Delft was dat er geen signalen waren van radicalisering. Maar stel dat het wel zo was geweest en dat het uit de hand was gelopen, door opruiende haat-imams en er verdere veiligheidsmaatregelen nodig waren, dan had je nu niemand gehoord. Er was in die tijd ook grote angst voor aanslagen in Delft.

Vreemd genoeg is na een aanbesteding in 2019 weer een krachtenveld onderzoek aanpak Jihadisme door NTA uitgevoerd, op verzoek van de gemeenteraad (zie onder). GroenLinks heeft de opdracht verbreedt naar ‘extreem rechts’. Ook hier is de sneeuwbalmethodiek gebruikt. Dus de gehele gemeenteraad heeft het nooit een probleem gevonden. De gemeenteraad draagt hier ook de verantwoording voor en heeft hierover gesproken. Nooit is er iets gezegd over de onderzoeksmethodiek door GroenLinks en D66.

Die rapporten van NTA zijn sindsdien openbaar. Dat is de geïnterviewden ook vooraf duidelijk gemaakt. Dat is bij het eerste NTA onderzoek anders afgesproken. In 2018 werd de AVG (algemene Verordening Gegevensverwerking) ingevoerd. Sindsdien werkt de NTA volgens die extra zware privacyrichtlijn. Ook heeft de NCTV een openbare aanbesteding van de opdrachtverlening verplicht gesteld.

Voor dit jaar 2022 krijgt Delft €410.260 versterkingsgelden van de NCTV, voor het bestrijden van radicalisering, extremisme en terrorisme . Waaraan en hoe dit geld uitgegeven gaat worden, moet de gemeenteraad beter van te voren vastleggen en controleren. Het is immers nog steeds een beladen onderwerp.

Jan Peter de Wit, raadslid Hart voor Delft.